ابن‌مفلح برهان‌الدین ابواسحاق ابراهیم بن محمدبرهانالدین ابواسحاق ابراهیم بن محمد، یکی از شخصیت‌های خاندان اِبْن‌ِ‌مُفْلِح، می‌باشد؛ ابن‌مفلح نام افراد خاندانی از فقیهان حنبلی دمشق که در سده‌های ۸ -۱۱ق/۱۴-۱۷م دارای مقامات علمی و اجتماعی بوده‌اند. از نسبت رامینی و قانونی برای افراد این خاندان چنین برمی‌آید که اصل خاندان به فلسطین باز می‌گردد. ۱ - معرفی اجمالیبرهانالدین ابواسحاق ابراهیم بن محمد بن عبدالله بن محمد بن مفلح (۸۱۶ -۸۸۴ق/۱۴۱۳-۱۴۷۹م). ۲ - اساتیداو از ابن‌ناصرالدین، ابن‌محب اعرج و علاءالدین بخاری حدیث شنید و از بخاری فقه آموخت. از دیگر مشایخ او ابن‌حجر عسقلانی و ابن‌قاضی شهبه شایان ذکرند. [۲]
نعیمی، عبدالقادر، الدارس فی تاریخ المدارس، ج۲، ص۵۸، به کوشش جعفر الحسنی، دمشق، ۱۳۶۷ق/۱۹۴۸م.
۳ - منصب قضااو در ۸۵۱ق به قضای دمشق گمارده شد و از آن پس بارها مسند قضا بین او و علاءالدین علی بن ملفح دست به دست گردید. آنگاه که درگذشت، قاضی دمشق بود و فرزندش نجم‌الدین عمر جانشین او شد. [۵]
نعیمی، عبدالقادر، الدارس فی تاریخ المدارس، ج۲، ص۵۸-۶۱، به کوشش جعفر الحسنی، دمشق، ۱۳۶۷ق/۱۹۴۸م.
۴ - شاگرداننعیمی از ابواسحاق حدیث شنیده و از وی اجازه دریافت کرده است و به گفته همو تقی‌الدین جراعی نیز از شاگردان او بوده است. [۶]
نعیمی، عبدالقادر، الدارس فی تاریخ المدارس، ج۲، ص۵۹-۶۰، به کوشش جعفر الحسنی، دمشق، ۱۳۶۷ق/۱۹۴۸م.
۵ - آثارابواسحاق دارای آثار خطی و چاپی می‌باشد. ۵.۱ - آثار چاپی۱. الاستعاذة بالله من الشیطان الرجیم و بیان وسوسته و خدعه و کشف اموره، که در ۱۳۱۱ق/۱۸۹۳م در مصر به چاپ رسیده است. ۲. المبدع که شرحی است بر المقنع ابن‌قدامه. جزءِ اول آن در ۱۹۶۸م و به صورت کامل در ۱۹۸۰م به کوشش محمد زهیر شاویش در بیروت چاپ شده است. ۵.۲ - آثار خطیالمقصدالارشد فی ترجمة اصحاب‌الامام احمد، نعیمی و ابن‌طولون در مواضع مکرر از این کتاب با عنوان طبقات ابن مفلح نقل قول کرده‌اند، نسخه‌هایی از این اثر در مصر [۷]
دارالکتب، فهرست، ج۸، ص۲۴۷.
و نیز مکه [۸]
منجد، صلاح‌الدین، معجم‌المورخین الدمشقین، ج۱، ص۴۵۱، بیروت، ۱۳۹۸ق/۱۹۷۸م.
موجود است. [۱۰]
بغدادی، اسماعیل، هدیه، ج۱، ص۲۱.
۶ - پانویس
۷ - منبعدانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «ابن‌مفلح»، ج۴، ص۱۷۹۵. |